Biologische geitenhouderij - familie Platerink
Op de grond waar zijn opa ooit begon met boeren runt Johan Platerink samen met zijn vrouw Ida, dochter Elies en schoonzoon Daam een biologische geitenhouderij op het Vreebroek in Laren.Net zoals vele boerderijen in Laren is ook ‘t Vreebroek een echt familiebedrijf. “Mijn opa heeft de grond en de boerderij destijds van Landgoed Verwolde gekocht”, vertelt Johan. “Hij had hier een gemengd bedrijf, zoals je dat vroeger eigenlijk vrijwel altijd zag. Mijn ouders gingen door met melkvee en vleesvarkens.” In 1993 nemen Johan en Ida de boerderij over en al vrij snel besluiten ze de vleesvarkens af te stoten. “Dat kon simpelweg niet meer uit”, zegt Ida.
Overstap naar biologisch
“We waren een relatief klein melkveebedrijf, we molken toen 30 koeien. Als leverancier waren wij na een tijdje niet erg interessant meer”, zegt Johan. “We zijn toen de mogelijkheden gaan onderzoeken om een biologisch bedrijf te worden. Er was namelijk wel vraag naar biologische melk.” Johan en Ida werden een biologisch melkveebedrijf. “Ik kon mezelf ook helemaal vinden in de biologische manier van boeren, met naast de weidegang ook geen gebruik van bestrijdingsmiddelen”, zegt Johan.
Overstap naar een geitenhouderij
“Vanuit de fabriek kwam er op een gegeven moment vraag naar biologische geitenmelk. We hebben ons erin verdiept en besloten de overstap te maken”, zegt hij. “We bouwden een stal voor 600 geiten en kochten 280 lammeren. We hebben nu een volledig gesloten bedrijf, omdat we zelf verder gefokt hebben met die lammeren. Elk jaar insemineren we de 30 beste geiten zodat er weer vers bloed in de stal komt. Hierdoor hebben wij bijvoorbeeld Q-koorts buiten de deur kunnen houden”, vertelt Johan.
Een biologische geitenhouderij houdt onder andere in dat de geiten weidegang hebben en het voer zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen geproduceerd is. “In de wei kunnen de geiten veel meer hun natuurlijke gedrag vertonen”, vertelt Johan. “Wel is het een stuk arbeidsintensiever omdat ze regelmatig verplaatst moeten worden”, zegt Ida.
Geiten met hoorns
“Biologische melkgeiten mogen wel onthoornd worden. Wij laten de horens erop, omdat wij vinden dat die bij de geit horen”, vertelt Elies. Ze hebben ook een functie: ze worden bijna tot in de puntjes warm en de geiten kunnen zich ermee op de rug krabben. Ook willen Elies en Daam onderzoeken of zij de huisvesting kunnen aanpassen aan het dier in plaats van het dier aan de huisvesting, wat normaal gesproken gebeurt door te onthoornen.
De drukke lammerperiode
Het vroege voorjaar is een drukke periode voor de familie. “De lammerperiode duurt ongeveer 6 tot 8 weken”, vertelt Johan. “Je bent dan veel in de stal aanwezig om alles in de gaten te houden. Als de geitjes geboren zijn gaan ze naar de lammerstal, waar ze twee flessen biest met de hand krijgen. Daarna leren ze drinken aan de automaat. Ze hebben daar in het begin wel intensief hulp bij nodig, totdat ze doorhebben hoe dit werkt”, vertelt Johan. “De geiten die afgelammerd hebben en voor het eerst gemolken worden, moeten vervolgens in de melkput leren hoe dit werkt. Dit kost ook erg veel tijd”, vertelt hij. “Daarom is het de eerste paar maand rondom de aflammerperiode erg intensief voor ons.”
Gezin Platerink
Johan en Ida krijgen samen vijf kinderen: Linda, Elies, Nico, Mieke en Suzan. Drie van de vijf kinderen wonen nog thuis: Linda, Nico en Suzan. Allemaal gingen ze een andere kant op, behalve Elies. “Ik wist niet goed wat ik wilde. Ik ben toen begonnen met de opleiding verpleegkunde, wat ik drie maanden heb gedaan”, vertelt Elies. “Toen besloot ik een tussenjaar te nemen en heb ik een jaar op de boerderij meegewerkt. Dat vond ik zo leuk om te doen dat ik besloot de opleiding biodynamische landbouw op de Warmonderhof te gaan doen.” Tijdens deze interne opleiding leerde Elies Daam kennen. Samen kwamen ze naar Laren waar ze zich samenvoegden in een maatschap met Johan en Ida.
“Wij doen een stapje terug”
“Wij doen nu een stapje terug”, zegt Johan. “Elies en Daam lopen voorop, maken de belangrijke keuzes. Ze krijgen de ruimte om te doen wat zij denken dat goed is”, zegt hij. Elies en Daam besluiten een andere weg in te slaan en de boerderij uit te breiden. “Wij zijn begonnen met het telen van biologische groenten”, vertelt Daam. “Daarnaast houden we kippen voor de eieren en varkens en runderen voor het vlees”, vertelt Elies. “Dit alles is bedoeld voor de rechtstreekse verkoop aan consumenten”. Johan, Ida, Elies en Daam kochten samen een tweede woning: het huis ’t Wolmker aan het Vreebroek. En bouwden daar een kraam waar consumenten rechtstreeks hun ‘boodschappen’ kunnen doen. “Wij verkopen seizoensgroenten, varkensvlees, rundvlees, bokkenvlees, eieren, aardappels en af en toe verse geitenkaasjes”, vertelt Elies. “Die geitenkaas maak ik zelf”.
Dit alles is nog in de opstartfase. “Het is de bedoeling dat je straks je eigen groenten mag komen oogsten”, vertelt Daam. “Wij denken dat het zelf van het land halen van je groenten een hele leuke beleving is.”
Zelfvoorzienend
De familie is zoveel mogelijk zelfvoorzienend. “Geiten slopen alles. We proberen zelf zoveel mogelijk reparaties te doen. Ook hebben we veel eigen machines”, vertelt Daam. “Omdat wij geen reguliere landbouw uitoefenen hebben wij een ander soort,
kleinere machines nodig. Hier in de Achterhoek
wordt dit nog weinig gedaan waardoor er geen loonwerkbedrijven beschikken over deze machines”, vertelt hij.
Pompoenen verbouwen
“We hebben vorig jaar 2,5 hectare pompoenen voor consumptie verbouwd. Het oogsten van deze pompoenen is handwerk omdat ze erg snel kapot gaan. We maken hier een leuke dag van samen met onze gezinnen”, vertelt Daam. “En gelukkig komt Daam uit een gezin van zeven kinderen en hebben wij er vijf”, lacht Ida. “Er is natuurlijk een reden waarom er weinig akkerbouw op deze manier gevoerd wordt. De onkruiddruk is bijvoorbeeld erg hoog. Maar wij zien zeker kansen in deze omgeving en denken dat het kleinschalige gemengde boerenbedrijf met een directe afzetmarkt richting consument een toekomstbestendig bedrijf is.” Sluit hij af.
www.vreebroek.nl
Tekst: Nena Eggink-Keessen - Van Kees • Fotografie: Ovii - Britt Haarman
