Dr. Huender: de eerste huisarts in Laren
Waar komen de straatnamen vandaan? Huenderstraat:
In de voorgaande editie van Laren! Magazine stond een uitgebreid verhaal over de Larense huisartsen Daan de Iongh en Roel de Vries, die beiden officieel op 31 december, het huisartsenstokje over hebben gedragen aan hun opvolgers. Toen ik dit verhaal las, gingen mijn gedachten uit naar de eerste huisarts die Laren gekend heeft, namelijk Dr. Huender. Naar hem werd zelfs een straat vernoemd in ons dorp.
Huenderstraat - Wellicht de kortste straat van Laren, gelegen tussen de Dorpsstraat en de Molenbeek, kreeg de naam van de eerste huisarts toebedeeld, namelijk Huenderstraat. Deze straat heeft een wel zeer markante functie in het dorpscentrum. Het eerste grote bouwwerk dat aan de Huenderstraat verrees in de vorige eeuw, was dat van de Rabobank, nu Hotel De Achterhoek. Later bleek dat pand te groot te zijn voor de activiteiten die er plaats hadden en besloten werd om op de hoek Huenderstraat/Molenbeek een kleiner bankgebouw te bouwen, waar nu DieComputer is gevestigd. Naast deze panden bouwde Wijnand Stegeman jaren later ook zijn bakkerij. De Huenderstraat fungeert als decor van de donderdagse weekmarkt (dit jaar al weer twintig jaar). Ook werd de straat in het verleden gebruikt voor de kleedjesmarkt tijdens Koningsdag. Daarnaast vonden er edities plaats van Bull Rock en was het een uitwijklocatie voor een attractie van de Larense Kermis.
Everhard Gezinus Huender werd op 12 januari 1828 geboren in Nijbroek, als zoon van een predikant. Na het voltooien van de lagere school begonnen de studiejaren voor de jonge Huender, zoals het toen genoemd werd ‘in den vreemde’ al relatief vroeg. Op zijn elfde of twaalfde jaar volgde de toekomstige arts al privélessen in Deventer. Op de woensdag was dit Latijn en zaterdags volgde hij Franse lessen. De rit van Nijbroek naar Deventer werd in die jaren (ongeveer 1840) gedaan op de rug van een ezel, want vooral de kleiwegen door Terwolde waren met name ’s winters schier onbegaanbaar.
Op 7 december 1843 ging Huender naar Doetinchem om in de apotheek van de heer Renssen het apothekersbedrijf te leren. Drie jaar later, in september 1846 vertrok de arts in opleiding naar Amsterdam om daar aan de Klinische School lessen te gaan volgen. De cursus duurde totaal vier jaar. In de eerste jaren ging de reis van Nijbroek naar Amsterdam, met de diligence naar Deventer en vervolgens naar Kampen. Vanaf die plaats ging hij met de boot naar Amsterdam.
Na zijn vertrek uit Amsterdam, ging de jonge Huender in 1850 naar een oom van hem in Gendringen, om daar wat praktijk ervaring op te doen. Vervolgens deed hij op 26 november 1850 en 30 juli 1851 met succes in Arnhem examen in de genees- en heelkunde. Op 15 oktober 1851 kwam hij in Laren inwonen bij J.H. Greve op ’t Lindenberg (Deventerweg 73). Drie dagen later ging hij met de verkregen akten naar het Gemeentebestuur van Laren, om zich als gevestigd huisarts aan te geven.
"Hij was er mede verantwoordelijk voor dat de eerste stoomtram door Laren kwam klingelen"
In ’t Lindenberg kreeg de jonge dokter een opkamer toebedeeld, waar hij zijn woonvertrek en apotheek had. Laren was in die jaren nog een erg klein dorp, met onder meer herberg Witkamp, Eggink de smid en een kruidenierswinkel van Horstman. In 1835 was een mooi nieuw Hervormd kerkgebouw verrezen. Deze kerk kwam in de plaats van de eeuwenoude Ewalduskapel, die in de katholieke tijd een bedevaartplek was. Ook maakte dokter Huender toen al kennis met het fenomeen ‘Loarnse Karmse’, waar in die dagen ook al mensen van heinde en verre op de eerste maandag van september naar toekwamen.
De eerste jaren werd de nieuwe dokterspraktijk nog niet druk bezocht, omdat veel Larenaren nog bij de Lochemse huisartsen Reeve en Dieperink bleven. Huender breidde zijn praktijk dan ook uit richting Almen en later naar Bathmen.In 1858 liet de Larense huisarts een eigen huis bouwen op de Boerkamp (deze woning, nu Rengersweg 5, wordt momenteel bewoond door de familie De Iongh). Huender woonde daar zeven jaar met zijn zuster, die voor de huishouding zorgde. In 1865 trouwde hij met Annetje Dorothea Maria Jonker, de oudste dochter van dominee Jonker, die toen predikant was in Laren. Het stel kreeg drie kinderen, waarvan de oudste zoon Rutger, vanaf 1898 ook huisarts werd in Laren.
Dokter Huender was een vooruitstrevend man. Hij was er mede voor verantwoordelijk, dat op 20 augustus 1885 de eerste stoomtram door Laren kwam klingelen. Ook was hij samen met andere notabelen betrokken bij de realisatie van grindwegen rond het dorp en als lid van de plaatselijke schoolcommissie heeft Huender jarenlang de belangen van het openbaar onderwijs in Laren behartigd.
Dokter Huender, die in de beginjaren in Laren de patiënten te voet bezocht, heeft vijftig jaar zijn vak uitgeoefend in het dorp. Op 5 november 1911 is hij overleden. Hij ligt begraven op de Larense begraafplaats.
Artikel is met dank aan het Historisch Genootschap Lochem, Laren, Barchem tot stand gekomen.
Tekst: Jan Eggink
---bron:-Het-Doktershuus_1700640956.png)
